جدیدترین گزارش مرکز آمار نشان میدهد از بین خوراکیها مجددا بیشترین تورم ماهانه با رقم ۳.۸ و ۳.۵ درصد، مربوط به گروه «ماهیها و صدفداران» و «شیر، پنیر و تخم مرغ» است و بیشترین تورم نقطه به نقطه هم همچنان مانند ماههای اخیر به گوشت قرمز و گوشت ماکیان با ۸۷.۱ درصداختصاص دارد. اما اعداد و ارقام مربوط به تورم خوراکی ها در شهریور ۱۴۰۲ چه میگوید؟
بر اساس جزئیات گزارش مرکز آمار در رابطه با تورم خوراکی ها، در شهریور ماه ۱۴۰۲، تورم نقطه به نقطه خوراکیها، ۳۷.۴ درصد بوده و بیشترین میزان افزایش قیمت مربوط به گروه گوشت قرمز و گوشت ماکیان با ۸۷.۱ درصد است.
همچنین بعد از گروه یادشده، گروه گوشت قرمز، سفید و فرآوردههای آنها ۸۵.۵ درصد، ماهیها و صدفداران با ۶۷.۴ درصد، چای، قهوه، کاکائو، نوشابه و آب میوه با ۴۶.۳ و میوه و خشکبار با ۴۴.۸ درصد در شهریور امسال نسبت به ماه مشابه سال قبل، بیشترین افزایش قیمت را داشتند.
تداوم رکوردشکنی قیمت گوشت قرمز
اوجگیری قیمت گوشت قرمز از اسفند ماه سال قبل شروع شد و در اصل در اسفندماه در پی افزایش قاچاق دام زنده و خشکسالیهای سال قبل زنگ خطر گرانی گوشت به صدا درآمده بود. در مقطعهای زمانی بعدی در سال جاری نیز قصابان دلیل گرانی را به نزدیکی عید قربان نسبت دادند؛ چراکه دامداران دامهای خود را برای عید قربان نگه داشته بودند و عرضه دام در بازار کاهش یافته بود. این وضعیت مجددا با فرا رسیدن ماه محرم بر افزایش تقاضا و بالارفتن قیمت گوشت قرمز اثر گذاشت.
اما بعد از هیجانهای مناسبتی بازار نیز شاهد کاهش قیمت در بازار کالاهای اساسی از جمله گوشت قرمز نیستیم. آنطور که علیرضا پیمان پاک، قائم مقام وزیر جهادکشاورزی، اخیرا در یک برنامه تلویزیونی توضیح داده، مشکلات در فرآیند تولید ناشی از حذف ارز ترجیحی و حذف یارانهها و همچنین محدودیتهای ارزی و مشکلات بین وزارت جهاد کشاورزی و بانک مرکزی از جمله دلایل اصلی افزایش قیمت گوشت بوده است.
در این شرایط شاهد کمبود واردات گوشت منجمد برای صنعتی که بخش صنف و صنعت و در پی آن تغییر مصارف صنف و صنعت به سمت گوشت گرم بودیم. هرچند پیمان پاک معتقد است در حال حاضر این مشکلات بر طرف شده و وعده داده که تا آبان ماه بازار گوشت به تعادل برسد.
قیمت گوشت گوساله از ۵۰۰ هزار تومان گذشت
اما در همین برنامه تلویزیونی ایوب فصاحت، مدیرعامل سازمان میادین میوه و تره بار، گفته که قیمت گوشت گوساله طی یکی دو هفته اخیر ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان بالا و این روند افزایشی روی قیمت گوشت گوسفندی نیز اثر گذاشته است.
بر اساس گفتههای او، قیمت گوشت گوساله از ۵۰۰ هزار تومان هم عبور کرده و در میادین نیز ۴۸۰ هزار تومان است. اما قیمت لاشه گوسفندی در بازار آزاد حدود ۴۱۰ تا ۴۳۰ هزار تومان و در میادین ۲۸۲ هزار تومان و حتی کمتر نیز عرضه میشود.
گفتنی است میانگین مصرف سالانه گوشت قرمز در کشور ۸۵۰ هزار تن است که از این میزان حدود ۱۰۰ هزار تن طی سالها در قالب گوشت منجمد و مصارف صنعتی وارد کشور میشود و ۷۵۰ هزار تن نیز تولید داریم.
البته وضعیت در بازار مرغ کمی بهتر شده و قیمتها در سطح خردهفروشیها که به بیش از ۱۰۰ هزار تومان رسیده بود، در روزهای اخیر به مرز ۸۰ هزار تومان رسیده است. البته این قیمتها همچنان بالاتر از نرخ مصوب است که پیشتر ۷۳ هزار تومان تعیین شده بود.
کدام کالاها کمترین تورم نقطه به نقطه را داشتند؟
شکر، مربا، عسل، شکلات و شیرینی با تورم ۳۴.۹، شیر، پنیر و تخم مرغ با تورم ۲۸.۵ و سبزیجات با تورم ۲۸.۳ درصدی در جایگاههای بعدی بیشترین تورم نقطه به نقطه در شهریور امسال قرار دارند.
اما از بین خوراکیها، کمترین افزایش قیمت نسبت به شهریور پارسال، مربوط به روغنها و چربیها با تورم نقطه به نقطه ۳.۳ درصدی، نان و غلات با تورم ۱۷ درصدی و محصولات خوراکی طبقه بندی نشده در جای دیگر با تورم ۲۲.۶ درصدی بوده است.
گوشت و روغن صدرنشین تورم سالانه
همچنین برای شهریورماه، نرخ تورم سالانه خوراکیها و آشامیدنیها ۵۸.۵ و نرخ تورم سالانه خوراکیها ۵۹.۴ درصد از سوی مرکز آمار اعلام شده است.
در بین خوراکیها نیز گروه گوشت قرمز و گوشت ماکیان با ۹۰.۲ درصد، روغن و چربیها با ۸۹ درصد و گوشت قرمز، سفید و فرآوردههای آنها با ۸۶.۴ درصد بیشترین تورم سالانه را به خود اختصاص دادهاند.
کمترین تورم سالانه نیز مربوط به محصولات خوراکی طبقه بندی نشده در جای دیگر است که معادل ۳۵.۳ درصد اعلام شده است.
گفتنی است تورم سالانه به معنی، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یک سال منتهی به ماه مورد نظر، نسبت به دوره مشابه قبل از آن است. اما تورم نقطه به نقطه نشان دهنده درصد تغییر شاخص قیمت در دو مقطع زمانی مختلف نسبت به یکدیگر است و مقاطع زمانی بین دو نقطه، نادیده گرفته میشوند. به همین دلیل است که تورم نقطه به نقطه روغن و چربیها در قعر جدول است، اما تورم سالانه این محصول، رقم بالایی است.
ماهی؛ صدرنشین تورم خوراکی ها در شهریور
بر اساس این آمار تورم ماهانه خوراکیها و آشامیدنیها ۱.۴ درصد و تورم ماهانه خوراکیها ۱.۴ درصد اعلام شده است.
اما از بین خوراکیها مجددا بیشترین تورم ماهانه با رقم ۳.۸ و ۳.۵ درصد، مربوط به گروه «ماهیها و صدفداران» و «شیر، پنیر و تخم مرغ» است و «شکر، مربا، عسل، شکلات و شیرینی» و «چای، قهوه، کاکائو، نوشابه و آب میوه» هر کدام با تورم ماهانه ۲.۶ درصدی در رتبه بعدی قرار دارد.
کمترین تورم ماهانه مواد غذایی نیز با ۰.۲ درصد مربوط به نان و غلات است
در این میان بر اساس آمار فقط قیمت روغن و چربی نسبت به تیر کاهش داشته و تورم ماهانه آنها به منفی ۰.۱ درصد اعلام شده است.
نکته قابل توجه هم این است که تازهترین گزارش بانک جهانی درباره امنیت غذایی نیز نشان میدهد که ایران در رده پنجم جدول تورم مواد غذایی در جهان قرار دارد.
همچنین اخیرا موسسه مطالعات پژوهشهای بازرگانی گزارشی تحت عنوان «تورم مواد غذایی و تجربه سیاستگذاری کشورها» منتشر کرده که نشان میدهد ایران جزو ۱۰ کشوری است که در فاصله زمانی مارس ۲۰۲۲ تا مارس ۲۰۲۳ بالاترین تورم اسمی و واقعی مواد غذایی را داشته است.